Kilka słów o brzozie.
Brzoza Brodawkowata – Betula Pendula – nawet po łacinie nazywa się ślicznie.
Każdy, kto kocha naturę i drzewa, lubi na pewno też brzozę. Tego drzewa nie da się nie lubieć. Grzybiarze lubią brzozy, bo pod nimi rosną jedne z najsmaczniejszych grzybów – koźlarze (kozaki czerwone – chyba najśliczniejsze z grzybów, prawda?), osoby wrażliwe kochają brzozę za jej piekno – korę tak zupełnie inną niż u innych drzew – białą, gładką, delikatną i miłą w dodytu, chłodną (btw. doskonała rozpałka do ogniska – każdy kto był harcerzem na pewno to wie). Nawet drzewo na opał do kominka – chyba najlepsze. Ja lubię stać pod brzozą, obejmować jej pień, dotykać twarzą kory.To drzewo swoją odmiennością zdaje się krzyczeć do nas – „Hej, ludzie, spójrzcie jaka jestem wyjątkowa – wykorzystajcie mnie!” 🙂
Brzoza jest wyjątkowym drzewem – bezdyskusyjnie, ale szczególnie pod względem leczniczym.
Brzoza brodawkowata i brzoza omszona to dwa gatunki brzozy, z której pozyskuje się wiele składników o działaniu leczniczym.
Podstawowym surowcem leczniczym są:
-> liście brzozy (folium betulae),
które zbierane są w okresie maja – czerwca. Najlepsze są młode listki, zebrane z samych szczytów gałązek, a jeszcze lepsze młode pączki brzozy – nadające się do jedzenia na surowo (lepkie, słodkie, soczyste – mniam 🙂 ).
W sklepach zielarskich dostępne są liście brzozy, z których mozemy zrobić odwar – wsypać do garnka 2 łyżki (stołowe, od zupy) suszonych liści, zalać szklanką zimnej wody, zagotować pod przykryciem ze 2-3 miuty, odstawić (pod przykryciem) i pić kilka razy dziennie. Nie można przedwkować preparatów z brzozy (!). Do swoich mieszanek dodaje liść brzozy jako jeden z podstawowych składników i zawsze „do bólu”, jako „uzupełniacz”.
Liść brzozy ma szereg działań leczniczych, w tym szczególnie dla nas interesujące to przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwobrzękowe, moczopędne i zwiększające wydzielanie potu = ODTRUWAJĄCE, regulujące przemianę materii, przeciwcukrzycowe.
Najlepszym preparatem z liści brzozy – zebranych najlepiej własnoręcznie młodych liści lub pączków jest:
>b>Intrakt ze świeżych liści – Intractum Betulae: 1 część świeżych rozdrobnionych liści zalać 3-5 częściami gorącego alkoholu 40-60%, macerować minimum 7 dni, przefiltrować. Zażywać 2-3 razy dziennie po 5-10 ml w 100 ml wody. (co poleca dr H.Różański)
Brzoza to także znany od starożytności:
-> SOK BRZOZOWY – Succus Betulae – znany immunostymulant (ta cecha jest najważniejsza dla nas) – zwiększa odporność na zakażenia (!), a także doskonale uzupełnia nasz organizm w naturalne witaminy i związki mineralne. Zaleca się pić 2 x 100 ml dziennie dla osób ciężko chorych, wyczerpanych fizycznie. Sok brzozowy można kupić obecnie wszędzie – nawet w supermarketach. Dziś wykonałem na próbę pewną prostą mieszankę: 1 część soku z brzozy, 1 część zmielonego pyłku kwiatowego (pszczelego), 2 częsci miodu akacjowego (akacjowy ma to do siebie, ze długo nie krystalizuje – lubię jego płynną konsystencję).
Na brzozie rośnie też pewien pasożyt:
-> Guz brzozy, czyli Włóknouszek Ukośny (Inonotus obliquus) – od razu zacznę od tego, ze nie jest to huba pospolita i proszę z nią Włóknouszka nie mylić. Związki terpenowe i laktonowe włóknouszka niszczą wirusy (np. grypy, HIV…. [HCV?]) i bakterie. Obniżają ciśnienie krwi, zwiększają liczbę erytrocytów i limfocytów we krwi. Wyciągi z włóknouszka mają właściwości immunostymulujące i ogólnie wzmacniające, przeciwpotne, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. Włóknouszek ma potwierdzone działanie przeciwnowotworowe (związki o działaniu przeciwnowotworowym to: inotodiol i lanosterol)!
Najlepiej jest do celów leczniczych pozyskiwać guz brzozy samemu, rozdrobnić na średniej wielkości kawałki (powiedzmy 10/10/10cm), suszyć w temperaturze do 40 stopni Celsjusza, rozdrobnić na malutkie kawałki (0,5 cm) i przygotować z niego wyciąg alkoholowy na miodzie. Włóknouszek jest jednym z głównych składników moich nalewek – od niego zawsze zaczynam, zalewając go wrzącym alkoholem.
Poniżej umieszczam 2 zdjęcia pasożytów brzozy, abyście zobaczyli różnicę: Włóknouszka ukośnego oraz Huby pospolitej (huba to też środek leczniczy – natomiast jego stosowanie jest …dyskusyjne, istnieje wiele podejrzeń o działanie szkodliwe, a nawet toksyczne, np. hepatotoksyczne):
Włóknouszek ukośny (Inonotus obliquus) – guz brzozowy
Niestety, nie powinno się stosować preparatów z brzozy podczas terapii przeciwwirusowych – powód banalny – preparaty te powodują wydalanie z organizmu wszelkich substancji obcych, a więc także niektórych leków.
Jarosław Chojnacki – lipiec 2013
